Ozjork-Majak-nucleair-complex-NRC_Handelsblad_20170718_1_14_1

Al twintig jaar strijdt de Russische milieuactivist Nadezjda Koetepova voor de inwoners van een van de meest vervuilde stukjes aarde: de nucleaire fabrieksstad Ozjorsk. Van buiten lijkt Ozjorsk een vredig provinciestadje, omgeven door uitgestrekte bossen en een schitterend merengebied. Maar achter die idylle gaat een bizarre werkelijkheid schuil: Ozjorsk is de thuishaven van het nucleaire complex Majak en een van de meest vervuilde gebieden op aarde. Al decennialang worden mensen en dieren in de regio blootgesteld aan hoge doses radioactieve straling. De Majak-fabriek werd in 1946, in grote haast en met uit Amerika gestolen blauwdrukken, opgetrokken als locatie van het nucleaire programma van de Sovjets. In het diepste geheim werden wetenschappers naar Majak gebracht om het einddoel te realiseren: de ontwikkeling van een Russische atoombom. Ze trouwden, kregen kinderen en het complex groeide uit tot een heuse stad: Ozjorsk. Ozjorsk was in de Sovjet-Unie onderdeel van een reeks zogenoemde gesloten steden en op geen enkele kaart te vinden.